Nga Yasmeen Serhan “Time”
Përktheu: Alket Goce-AlbEu.com
Pas disa muajsh konflikti rrënues, duket se po arrin kulmin beteja më e gjatë dhe më e përgjakshme e luftës ruse në Ukrainë. Në qytetin lindor të Ukrainës, Bakhmut, forcat ruse po përparojnë në përpjekjet e tyre për të rrethuar plotësisht qytetin e shkatërruar, ndërsa ato ukrainase duket se po kryejnë atë që Instituti për Studimin e Luftës, e cilësoi fundjavën e kaluar si një “tërheqje e kufizuar luftarake” në pjesën lindore të qytetit.
Që nga e diela në mbrëmje, zyrtarët ukrainas thanë se po vazhdojnë të ndalin sulmet nga trupat ruse, dhe se nuk kishte ende një vendime për tërheqje. Në ditët dhe javët në vijim, analistët po përgatiten për ndodhjen e dy skenarëve të mundshëm.
I pari është se forcat ruse mund të vazhdojnë të përparojnë deri në qendër të Bakhmut nga veriu, lindja dhe jugperëndimi, duke i detyruar forcat ukrainase të kryejnë një tërheqje të kontrolluar nga qyteti, në atë që do të ishte tërheqja e parë e madhe që nga vera e vitit të kaluar.
Një “fitore si e Pirros” për Moskën, që do të vinte me koston e dhjetëra mijëra viktimave dhe humbjen e burimeve të panumërta ushtarake. Në skenarin e dytë ushtria e Ukrainës nis një kundërsulm të suksesshëm, që arrin të zmbrapsë përparimin e mëtejshëm të rusëve, gjë që do të ketë pasoja me gjasë të mëdha për vijën e frontit rus.
Deri në momentin e shkrimit të këtij shkrimi, nuk mund të përjashtohet asnjë rezultat. Sepse forcat ukrainase dhe ruse duket se kanë mbetur me më pak rezerva, dhe sidomos këto të fundit vuajnë nga përçarjet e brendshme, të cilat mund të përcaktojnë përfundimisht fatin e këtij qyteti në dukje të parëndësishëm për fatin e luftës.
Cila është situata aktuale në Bakhmut?
Ish-qyteti i minierave të kripës, që dikur ka pasur një popullsi prej 70.000 banorësh, është shndërruar në gërmadha gjatë 7 muajve të fundit. Javët e fundit, forcat ruse kanë bërë përparime të vogla taktike në sektorët veriorë, lindorë dhe jugorë të qytetit, gjë që mund të imponojë tërheqjen e ukrainasve.
Nga ana tjetër rrethimi synon të bllokojë dhe asgjësojë trupat armike. Karolina Hird, një analiste e Rusisë në Institutin për Studimin e Luftës, thotë se edhe një tërheqje taktike e ukrainasve nuk do të përfaqësonte një ndryshim thelbësor të situatës për Rusinë.
Ndërsa këto lloj përparimesh rrugë më rrugë dhe bllok pas blloku janë ”të pashmangshme”, Hird thekson se ato mund të mjaftojnë për ta nxitur Ukrainën të rishqyrtojë qasjen e saj ndaj qytetit, të cilin presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u zotua ta mbronte muajin e kaluar, edhe pse jo me çdo çmim.
“Kemi parë se forcat ukrainase po largohen ngadalë nga pozicionet e tyre, sidomos në Bakhmut-in lindor, dhe po lëvizin në perëndim të qytetit, ku e dimë se kanë fortifikuar shumë pozicionet e tyre”- shton ekspertja. Ndërkohë Yehor Cherniev, një ligjvënës ukrainas dhe kreu i delegacionit ukrainas në asamblenë parlamentare të NATO-s, thotë për TIME se një tërheqje ukrainase nga Bakhmut nuk është aq e afërt sa pretendojnë disa raporte.
Sipas tij forcat ukrainase ruajnë ende kontrollin mbi rrugët e furnizimit të qytetit. Megjithatë, shton ai, mbajtja nën kontroll e Bakhmut nuk është domosdoshmërisht qëllimi përfundimtar i Kievit. “Nëse shihni hartën dhe situatën taktike, atëherë duket sikur situata për ukrainasit është përkeqësuar. Por siç e sheh Kievi, situata në Bakhmut vazhdon t’i shërbejë interesave afatgjata të Ukrainës, si në aspektin e shkatërrimit të trupave dhe municioneve ruse të sapo-mobilizuara, ashtu edhe në lidhje me blerjen e kohës për të përgatitur rezervat ukrainase për një kundërofensivë në pranverë”- thekson Cherniev.
Sipas tij fiksimi i i Moskës për të pushtuar qytetin, do të shfrytëzohet nga Ukraina për aq kohë sa të mundet. “Ne do ta mbajmë Bakhmut për aq kohë sa është e përshtatshme”- thotë deputeti ukrainas, duke vënë në dukje se vendimi përfundimtar se kur ose si të do tërhiqen i takon drejtuesve të forcave të armatosura të Ukrainës.
Por duke e bërë këtë, Ukraina rrezikon të pësojë më shumë humbje sesa mund ta përballojë. “Strategjitë mund të arrijnë edhe në pika ku përfitimet janë të vogla”- shkroi në një postim të fundit në Twitter Michael Kofman, drejtor i Studimeve për Rusinë në Qendrën për Analizat Detare me qendër në SHBA, duke vënë në dukje se më shumë humbje të Ukrainës në Bakhmut ”mund të pengojnë suksesin e një operacioni më të rëndësishëm në një fazë të mëvonshme të luftës”.
Çfarë roli po luan Grupi Vagner në luftën për kontrollin e qytetit?
Grupi paraushtarak rus ka angazhuar dhjetëra mijëra burra në këtë luftë, shumica të rekrutuar nga burgjet ruse.
Në Bakhmut, mercenarët e Vagner kanë shërbyer si mish për top. Në një intervistë për Wall Street Journal, komandanti i batalionit ukrainas, majori Petro Horbatenko, e krahasoi strategjinë e Grupit Vagner në Bakhmut me luftën ”kundër zombive”, duke vënë në dukje se ata nuk janë aq të ndjeshëm ndaj humbjeve sesa pala ukrainase.
Megjithatë, edhe vetë themeluesi i Grupit Vagner, Yevgeny Prigozhin, e pranon se ka kufizime mbi atë që mund të bëjnë forcat e tij pa pasur në dispozicion burimet e duhura. Në një deklaratë të postuar në internet gjatë fundjavës së kaluar, Prigozhin u ankua për mungesën e municioneve të premtuara nga Moska, të cilën ai e quajti një “burokraci të zakonshme ose një tradhti”.
“Pa batalionet e mia, vija e frontit rus do të shkërmoqej shumë shpejt deri në kufijtë rusë”- theksoi ai. Kjo përçarje u duk se u thellua të hënën, kur Prigozhin tha se përfaqësuesve të tij
iu ndalua hyrja në selinë e komandës ushtarake të ushtrisë ruse. Përplasjet e mëtejshme midis Grupit Vagner dhe Kremlinit mund të përbëjnë një sfidë të madhe për luftën e Rusisë, thotë Hird, duke vënë në dukje se grupimi i mercenarëve ka qenë shtytësi kryesor i arritjeve territoriale aktuale në vijën e frontit.
“Ne e dimë që Kremlini po përpiqet ta dobësojë ndikimin dhe mbështetjen ndaj Prigozhin. Nëse Grupi Vagner do të largohej nga Bakhmuti, ne nuk e dimë vërtet se kush do të mbetej atje, përveç disa elementëve shumë të kufizuara të sistemeve ajrore”- thekson ekspertja.
Çfarë ndodh nëse tërhiqen forcat ukrainase nga Bakhmut?
Nëse Bakhmut do të binte në duart e Rusisë, kjo do të përfaqësonte një fitore të rrallë dhe kryesisht simbolike në fushatën e ushtrisë ruse. E para që nga pushtimi i qytetit lindor ukrainas Soledar nga Moska në fillim të këtij viti.
Për Ukrainën, ajo do të përbënte një humbje simbolikisht të ngjashme, lëshimin e parë të madh territorial që nga vera e vitit të kaluar, por edhe një goditje për moralin e përgjithshëm.
Por ekspertë si Hird thonë se këtu përfundon rëndësia e Bakhmut. Qyteti nuk do t’i jepte Moskës ndonjë avantazh të madh strategjik, megjithëse Prigozhin ka paralajmëruar mbi kostot e rënda të humbjes së qytetit. Hird thekson se fuqia punëtore dhe burimet e shpërdoruara gjatë këtij pushtimi, mund ta pengojnë Rusinë të nisë një tjetër operacion të ri sulmues gjatë muajve të ardhshëm.
“Në mediat perëndimore ka pasur një farë paniku se çfarë do të ndodhë nëse bie Bakhmut. Unë mendoj se do të ketë të njëjtën domethënie me pushtimin në verën e vitit 2022 të qyteteve Severodonetsk dhe Lysychansk”- thotë Hird.
Por sipas saj kjo nuk do të përbëjë një pikë kthese në luftë. Madje mund t’i japë mundësi ukrainasve të rifitojnë iniciativën, sapo kjo ofensivë të ketë kulmuar, duke nisur një sërë opsionesh kundërsulmuese./albeu.com
