Nga nisma për “zero covid” te protestat e kinezëve, strategjia e Xi Jinping për mandatin e tretë, tentativa për t’u bërë lider i fortë si Mao Ce Duni

Presidenti i Kinës Xi Jinping ka mbrojtur strategjinë e tij të diskutueshme të zero-Covid në një kohë kur një kongres historik i Partisë Komuniste filloi në Pekin. Në një thyerje në traditën e gjatë disa dekadash, delegatët ka të ngjarë t’i japin Xi një mandat të tretë si shef i partisë.

Zero-Covid ishte një “luftë e gjithë njerëzve për të ndaluar përhapjen e virusit”, tha ai. Politika ka shpëtuar jetë, por gjithashtu ka vendosur një taksë ndëshkuese për popullin dhe ekonominë kineze. BBC shkruan se ka një lodhje publike në rritje për bllokimet dhe kufizimet e udhëtimit. Pekini është vendosur nën masa të rrepta sigurie përpara kongresit, duke shkaktuar zhgënjim në qytet me një protestë të rrallë dhe dramatike publike që u mbajt të enjten, duke kritikuar zotin Xi dhe nismën e tij ‘zero Covid’.

Xi gjithashtu trajtoi çështjen e Tajvanit – të cilin Kina e pretendon si pjesë të territorit të saj. Tajvani vetëqeverisës e sheh veten të veçantë nga kontinenti. Duke folur ngadalë dhe me qëllim, ai tha se Pekini “nuk do të premtojë kurrë të heqë dorë nga përdorimi i forcës” dhe se “ribashkimi i plotë i vendit tonë duhet dhe do të realizohet”, ndërsa fjalimi i tij shoqërohej me duartrokitje të vazhdueshme nga delegatët. Në Hong Kong, Xi tha se Pekini kishte ushtruar kontroll atje, duke e kthyer situatën nga “kaos në qeverisje”. Pekini vendosi një ligj gjithëpërfshirës të sigurisë kombëtare në territor pas demonstratave pro-demokracisë në vitin 2019.
Xi gjithashtu iu referua ndarjeve brenda institucionit politik të Kinës, duke thënë se sundimi i tij kishte “hequr rreziqet serioze të fshehura në parti”. Që kur arriti në postin e lartë, ai ka mbikëqyrur një goditje të gjerë korrupsioni që shtrihet në nivelet më të larta të partisë. Por kritikët e kanë portretizuar atë si një spastrim politik.

Ai shtoi gjithashtu se Kina do të përshpejtojë ndërtimin e ushtrisë së saj, duke iu referuar termave “siguri” rreth 73 herë. Fjalimi, i cili zgjati më pak se dy orë, ishte dukshëm më i shkurtër se fjalimi i tij në kongresin e fundit në 2017. Vërejtjet e tij ka të ngjarë të kenë bërë zgjedhjen e fjalëve për muaj të tërë dhe analistët do ta shqyrtojnë atë për ndonjë shenjë ndryshimi politikash. Një mandat i tretë si udhëheqës i Partisë Komuniste Kineze (PKK) do t’i hapë rrugën atij për t’u bërë lideri më i fuqishëm që nga Mao Ce Duni.

Rreth 2,300 delegatë janë mbledhur për të zgjedhur drejtuesit e partive dhe për të debatuar politikat kryesore.
Gjatë rrjedhës së kongresit, delegatët pritet të zgjedhin gjithashtu liderë të ndryshëm, duke përfshirë Komitetin e Përhershëm të Byrosë Politike – ekuivalenti i Kinës me një kabinet presidencial – të cilët do të paraqiten para mediave në pritje gjatë kongresit.

Në të kaluarën, kongresi që mbahej dy herë në dekadë, shihej si një shans për liderët për të promovuar mbështetësit e tyre, pasi ata luftuan për të rritur fuqinë e fraksioneve të brenda partisë. Por vëzhguesit thonë se këto ditë duket se ka vetëm një fraksion në Kongresin e 20-të të Partisë – ai i Xi. Në një shenjë të qartë të këtij konsolidimi të pushtetit, udhëheqësit e lartë të Partisë Komuniste Kineze (PKK) lëshuan një komunikatë ditë më parë duke e miratuar atë si “bërthamë” e partisë dhe udhëheqjes. Ata gjithashtu bënë thirrje që partia të bashkohet edhe më ngushtë pas tij.

Xi aktualisht mban tre pozicionet më të fuqishme në Kinë – sekretar i përgjithshëm i CCP, kryetar i forcave të armatosura të vendit dhe president. Ai pritet të rinovojë mandatin për dy titujt e parë në kongres.
Ndërkohë, CCP nuk vendos asnjë kufizim afati. Por asnjë lider përveç Maos, themeluesit të Kinës komuniste, nuk ka shërbyer ndonjëherë për një mandat të tretë.