Rekordi i nxehtësisë së oqeanit është thyer, alarmohen shkencëtarët: Ka ndodhur më shpejt nga sa ishte parashikur

Oqeanet kanë arritur temperaturën e tyre më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë, ndërsa thithin ngrohtësinë nga ndryshimet klimatike, me pasoja të tmerrshme për shëndetin e planetit tonë, shkruan BBC. 

Temperatura mesatare ditore globale e sipërfaqes së detit ka mposhtur një rekord të vitit 2016 këtë javë, sipas shërbimit të BE-së për ndryshimet klimatike Copernicus.

Ajo arriti në 20.96C. Kjo është shumë më e lartë se mesatarja për këtë periudhë të vitit.

Oqeanet janë një rregullator jetik i klimës. Ata thithin nxehtësinë, prodhojnë gjysmën e oksigjenit të Tokës dhe nxisin modelet e motit.

Ujërat më të ngrohtë kanë më pak aftësi për të thithur dioksid karboni, që do të thotë se më shumë nga ai gaz që ngroh planetin do të qëndrojë në atmosferë.

Dhe gjithashtu mund të përshpejtojë shkrirjen e akullnajave që derdhen në oqean, duke çuar në një rritje më të madhe të nivelit të detit.

Oqeanet më të nxehta dhe valët e të nxehtit shqetësojnë speciet detare si peshqit dhe balenat ndërsa lëvizin në kërkim të ujërave më të freskët, duke prishur zinxhirin ushqimor. Ekspertët paralajmërojnë se mund të preken rezervat e peshkut.

Disa kafshë grabitqare, duke përfshirë peshkaqenët, mund të bëhen agresive nga temperaturat më të nxehta.

“Ne po i vendosim oqeanet nën më shumë stres sesa kemi bërë në çdo moment të historisë,” thotë Dr Matt Frost nga Plymouth Marine Lab në MB, duke iu referuar sesi ndotja dhe peshkimi i tepërt ndikojnë gjithashtu në oqeane.

Shkencëtarët janë gjithashtu të shqetësuar për kohën e këtij rekord të thyer.

“Marsi duhet të jetë kur oqeanet globalisht janë më të ngrohtat, jo gushti apo shtatori. Fakti që ne kemi parë rekordin tani më bën nervoz se sa më i ngrohtë mund të bëhet oqeani nga tani deri marsin e ardhshëm,” thotë Dr Samantha Burgess nga Shërbimi i Ndryshimeve Klimatike të Kopernikut.

Shkencëtarët po hetojnë pse oqeanet janë kaq të nxehtë tani, por thonë se ndryshimi i klimës po i bën detet më të ngrohta pasi ato thithin pjesën më të madhe të ngrohjes nga emetimet e gazrave serrë.

“Sa më shumë djegim lëndë djegëse fosile, aq më shumë nxehtësi e tepërt do të largohet nga oqeanet, që do të thotë se aq më shumë do të duhet për t’i stabilizuar ato dhe për t’i kthyer ato atje ku ishin,” shpjegon Prof Samantha Burgess.

Rekordi i ri i temperaturës mesatare tejkalon atë të vendosur në vitin 2016, kur luhatja e natyrshme e klimës El Niño ishte në lëvizje të plotë.

El Niño ndodh kur uji i ngrohtë ngrihet në sipërfaqe në brigjet perëndimore të Amerikës së Jugut, duke rritur temperaturat globale.

Një tjetër El Niño tani ka filluar, por shkencëtarët thonë se është ende i dobët, që do të thotë se temperaturat e oqeanit pritet të rriten më tej mbi mesataren në muajt e ardhshëm.

Rekordi i thyer i temperaturës pason një seri valësh të nxehta detare këtë vit, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Atlantikun e Veriut, Mesdheun dhe Gjirin e Meksikës.

“Valët e të nxehtit detar që ne po shohim po ndodhin në vende të pazakonta ku nuk i kemi pritur,” thotë Prof Burgess.

Në qershor, temperaturat në ujërat e Mbretërisë së Bashkuar ishin 3C deri në 5C më të larta se mesatarja, sipas Met Office dhe Agjencisë Evropiane të Hapësirës.

Në Florida, temperaturat e sipërfaqes së detit arritën 38.44 gradë Celsius javën e kaluar, e krahasueshme me një vaskë të nxehtë.

Normalisht temperaturat duhet të jenë midis 23 dhe 31 gradë Celsius, sipas Administratës Kombëtare të Oqeanit dhe Atmosferës (NOAA).

Valët e të nxehtit detar u dyfishuan në frekuencë midis viteve 1982 dhe 2016 dhe janë bërë më intensive dhe më të gjata që nga vitet 1980, sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC).

Ndërsa temperaturat e ajrit kanë parë disa rritje dramatike vitet e fundit, oqeaneve u duhet më shumë kohë për t’u ngrohur, edhe pse ata kanë thithur 90% të ngrohjes së Tokës nga emetimet e gazeve serrë.

Por tani ka shenja që temperaturat e oqeanit mund të jenë duke u rritur.

Një teori është se shumë nxehtësi është ruajtur në thellësitë e oqeanit, e cila tani po del në sipërfaqe, ndoshta e lidhur me El Niño, thotë Dr Karina von Schuckmann në Mercator Ocean International.

Ndërsa shkencëtarët e kanë ditur se sipërfaqja e detit do të vazhdojë të ngrohet për shkak të emetimeve të gazrave serrë, ata ende po hetojnë saktësisht pse temperaturat janë rritur deri tani mbi vitet e mëparshme./Albeu.com/


Shtuar 4.08.2023 09:16