Efekti i çuditshëm i një sëmundjeje të rrallë: “Të jetosh” gjithmonë në të njëjtën ditë

Imagjinoni të zgjoheni çdo mëngjes dhe të keni ndjenjën e rijetimit të së njëjtës dit. Kjo ka ndodhur prej vitesh me një 80-vjeçar që vuan nga një patologji e rrallë që lidhet me sëmundjen Alzheimer. I moshuari, rasti i të cilit është detajuar në një studim të botuar në “BMJ Case Reports”, kuptoi se diçka nuk ishte në rregull kur zbuloi se lexuesi i tij elektronik tregonte gjithmonë të njëjtën faqe libri. Megjithatë, kur e çoi për riparim, tekniku e siguroi se pajisja funksiononte në mënyrë perfekte. Ai kërkoi gjithashtu një ekspert që të riparonte televizorin e tij, duke argumentuar se lajmet transmetojnë gjithmonë të njëjtin lajm: “Kudo që shkoj, gjej gjithmonë të njëjtët njerëz në trotuar, të njëjtat makina në rrugë, të njëjtët shoferë me të njëjtat rroba, duke thënë të njëjtat gjëra”, shpjegon pacienti.

Pas analizimit të rastit, studiuesit arritën në përfundimin se do të ishte një rast i “déjà vécu” (në frëngjisht, i jetuar), një sëmundje e rrallë e përshkruar për herë të parë në 1896 si një “formë patologjike e déjà vu”.

Ndryshe nga déjà vu-ja më e njohur, e cila jep përshtypjen se tashmë keni parë diçka që po ndodh, déjà vécu është ndjenja e vazhdueshme e rijetimit të vazhdueshëm të çdo ngjarjeje në jetë.

Shkaqet e sëmundjes nuk janë plotësisht të qarta, por sipas disave mund të gjurmohet në një mosfunksionim të hipokampusit, pjesë e trurit që ndihmon në shndërrimin e kujtimeve afatshkurtra në ato afatgjata.

Një analizë neuropsikologjike e burrit zbuloi humbje të kujtesës, sjellje impulsive dhe rënie kognitive. Skanimet e trurit zbuluan aktivitet jashtëzakonisht të ulët në lobet e majta temporale dhe frontale, si dhe disa anomali në anën e djathtë.

Kjo patologji ndonjëherë shihet në sëmundjet neurodegjenerative si Alzheimer, në të cilën qelizat e sistemit nervor ndalojnë së punuari dhe përfundimisht vdesin.

Testet e kryera nga autorët në fakt kanë nxjerrë në pah shenjat e Alzheimerit në trurin e pacientit. Në lëngun cerebrospinal ata gjetën një nivel të reduktuar të proteinës beta-amiloid 42 dhe nivele shumë të larta të proteinës tau – të dy tregues të sëmundjes.

Ky studim është i pari që dokumenton aktivitetin e trurit në skanime, analizon lëngun cerebrospinal të pacientit dhe përfshin disa teste neuropsikologjike.

Megjithëse burri iu nënshtrua imunoterapisë, një trajtim që zakonisht përdoret për të shkatërruar qelizat malinje të një tumori, situata nuk u përmirësua dhe pacienti vazhdoi të shfaqte shenja të sëmundjes Alzheimer për katër vitet e ardhshme.


Shtuar 12.06.2023 23:54