Performanca e ushtrise ruse gjatë tetë muajve në fushën e betejës konsiderohet më shumë se zhgënjyese.
Përkundër të gjitha mosmarrëveshjeve, presidenti rus Vladimir Putin ka “shkelur” ushtrinë e tij, pavarësisht se mburret në çdo rast për makinerinë e tij të luftës, të cilën ai e ka ndërtuar vazhdimisht për 22 vite.
Megjithatë, përtej paradave mbresëlënëse në Sheshin e Kuq, Forcave të Armatosura Ruse – përveç moralit dhe vizionit mungon menaxhimi, ekspertiza e lartë dhe sistemet moderne teknologjike, zhvillimi i trajnimit, municionet, rrjetet logjistike dhe furnizimi dhe, së fundmi, potenciali, edhe pse para 24 shkurtit ata u renditën të dytat në botë për sa i përket fuqisë.
Megjithatë, ndërsa pushtimi i Ukrainës shkatërroi befas madhështinë e tyre, imazhi i formacioneve ruse ngjall gjithçka veç një atmosfere festive, pasi zbulon bashkëjetesën parazitare të së kaluarës sovjetike me imperializmin “neo-carist” të presidentit rus, elemente që e kanë bërë ushtrinë një realitet virtual.
Megjithëse ushtria ruse daton më shumë se 5 shekuj, e krijuar në vitin 1550 me dekret të Ivanit të Tmerrshëm, tradita e saj shekullore nuk pasqyrohet aspak në aftësinë e saj aktuale luftarake.
Edhe nëse tradita cariste (që kur mandati katolik u krijua në 1861 gjatë udhëheqjës së Car Aleksandrit II’) u fshi me forcë nga kujtesa kolektive e rusëve gjatë periudhës sovjetike dhe as arritjet e “Ushtrisë së Kuqe” me të njëjtin emër nuk kanë qenë historikisht të pakapërcyeshme.
Në fakt, ndjekjet penale të gjeneralëve të saj, tetë prej të cilëve u ekzekutuan në vitin 1937 në udhëheqjen e Joseph Stalin, janë ndër tiparet kryesore të periudhës sovjetike që mbeten të dukshme edhe sot e kësaj dite në operacionin e ushtrisë ruse.
Megjithatë, as personaliteti i Leon Trotskit nuk ishte në gjendje të krijonte “Ushtrinë e Kuqe” mbi një bazë solide , kur ai u vu në krye gjatë krijimit të saj në 1917. Nga mesi i viteve 1930 pothuajse gjysma e ushtrisë ishte anëtare të Partisë dhe oficerët e saj ishin kualifikuar për akademitë ushtarake.
Një moment kulminat ishte pjesëmarrja e tij me 11,365,000 burra në Luftën e Dytë Botërore për të filluar një kurs rënie që atëherë, duke i dhënë fund në 1946 titullin “Ushtria e Kuqe”.
Pavarësisht shifrave të mëdha, pasi “sasia ka edhe cilësinë e saj”, siç komentonte Stalini për miliona “ushtarë të kuq”, ushtria ka qenë gjithmonë thembra e Akilit të vendit në çdo përpjekje historike për të zhvilluar hegjemoninë ndërkombëtare.
Deficitet e saj strukturore fillimisht u diagnostikuan qartë gjatë Luftës së Ftohtë nga presidenti i atëhershëm i SHBA-së, Ronald Reagan, duke e shtyrë Moskën në një garë armatimesh që ajo nuk mund ta përballonte, me rezultatin që shpenzimet e tepërta të armatimit përshpejtuan rënien e BRSS.
Fantazia post-sovjetike
Sistemet e armëve sovjetike u plaçkitën pas vitit 1991, kryesisht nga gjeneralët e atëhershëm me pagesë të ulët dhe operativët e KGB-së, si kontrabandisti famëkeq i armëve Viktor Butt, i cili zbrazi rezervat e harruara sovjetike brenda natës.
Megjithatë, plaçkitja e armëve ishte më e pakta nga dy të këqijat. Siç argumenton instituti i Këshillit Atlantik ,”Në fillim të viteve 1990 Rusia përdori ushtrinë masive që trashëgoi nga BRSS për të imponuar konflikte dhe baza ushtarake mbi fqinjët e saj më të dobët post-sovjetikë”, duke besuar se mbetet e paprekshme.
Por fitoret ushtarake të Ukrainës kanë “shkatërruar mitin e fuqisë ushtarake ruse”, duke arritur në përfundimin se “forca pushtuese e Putinit vuan nga mungesa gjithnjë e më e dukshme e fuqisë punëtore që minojnë përpjekjet për të portretizuar Rusinë si fuqinë ushtarake nr. 2 në botë”.
Shkaku i kolapsit të mundshëm total të ushtrisë rusë është, sipas tij, humbja e moralit, pasi ushtria ruse ka ushtarë që thjesht nuk duan të luftojnë.
Pavarësisht qëllimit të deklaruar të presidentit rus për t’i udhëhequr ukrainasit në një dimër të ashpër lufte dhe për t’i mposhtur ata, shumica e analistëve besojnë se bora e parë do të jetë katalizator për Forcat e Armatosura Ruse pasi problemet operacionale, koordinuese dhe performancës janë grumbulluar në atë masë sa është vetëm çështje kohe para se ata të shkaktojnë një ortek të aftë për të shkatërruar plotësisht makinerinë ruse të luftës.
Por rolin kryesor e luan vetë Putini. Në prapaskenë, “gjeneralët e Rusisë po minojnë Putinin”. Të paktën tetë gjeneralë dhe admiralë, duke përfshirë Alexander Dvornikov, Alexander Tchaiko, Andrei Serdyukov, Dmitri Bulgakov, Alexander Zhuravlev dhe Igor Osipov, u zëvendësuan në shtatë muajt e fundit, ndërsa dhjetë humbën jetën në fushën e betejës, një tregues për problemet e ushtrisë ruse.
Ky i fundit “vuan nga korrupsioni endemik, morali i ulët dhe lidershipi i dobët, me iniciativë të pamjaftueshme individuale dhe komandantë të pavullnetshëm për të pranuar përgjegjësinë personale,” duke përmenduar frikën nga dështimi që ka qenë instinkti mbizotërues që nga Bashkimi Sovjetik.
Mungesa e logjistikës
Përveç kulturës problematike të menaxhimit, një tjetër problem për Moskën mbetet administrata, deri në atë pikë ku ushtrisë po i mbarojnë mjeteet ushtarake, municionet, karburantet dhe rezervat çdo ditë, pavarësisht rritjes së buxhetit vjetor.
Vlerësimet e zyrtarëve perëndimorë duan, që Moska të ketë përdorur tashmë një pjesë të madhe të municioneve të saj, pasi industria e saj e mbrojtjes nuk mund të prodhojë të gjitha llojet e municioneve dhe sistemeve të armëve për shkak të sanksioneve perëndimore.
Linjat e dobëta të logjistikës ruse i atribuohen planifikimit të gabuar të pushtimit (fillimisht të shkurtër) të Ukrainës.
Kaosi i rekrutimit
Në këto rrethana, presidenti rus nxori nga sirtari urdhrin për të mobilizuar pjesërisht 300,000 rezervistë në fund të shtatorit. Shkalla e dështimit të draftit reflektohet nga refuzimi i gjeneralit Kadyrov për të zbatuar draftin në Çeçeni, ndoshta duke parashikuar që trupat e tij së shpejti mund të dërgohen atje.
Pothuajse në mënyrë të pashmangshme, çdo përshtypje fillestare e iniciativës së Putinit për të rekrutuar të rinjtë ruse është lënë në hije nga burokracia dhe mungesa e një qendre komanduese.
Pengesat burokratike i shtohet edhe sistemi i qeverisjes së Rusisë, pasi mobilizimi i rezervistëve kryhet me kuota të vendosura në rajone, përllogaritja e të cilave kërkon përpjekje dhe kohë.
Ndër mitet që janë krijuar rreth ushtrisë ruse janë edhe numri i ushtarëve. Bashkimi Sovjetik kishte një ushtri prej rreth 3.5 milionë gjatë Luftës së Ftohtë, Rusia e Putinit ka një personel të Forcave të Armatosura prej rreth 900,000, nga të cilët 280,000 shërbejnë në forcat tokësore.
Përveç ushtrisë së rregullt, rekrutimi i pjesshëm zbuloi gjithashtu mungesën e forcave reserve.
Nuk kanë qentë të paktë analistët që argumentojnë se Putini së pari minoi projektin e krijimit të një ushtrie të rregullt të denjë për luftim, pasi forcoi kompanitë private ushtarake, grupet mercenare, në rastin më tipik të Wagnerit.
Ajo njihet ndryshe si “Ushtria private e Putinit”, e drejtuar nga oligarku i njohur Yevgeny Prigozhin , i cili nuk ngurroi të fajësonte Dumën e Shtetit sepse nuk mbështeti sa duhet luftën ndërsa u bëri thirrje parlamentarëve rusë të financojnë ushtrinë private.
Në fund të fundit, infrastruktura e Wagner-it është në të njëjtin nivel me ushtritë moderne perëndimore, pasi grupi mercenar paraushtarak ka mijëra ushtarë që veprojnë në misione speciale në mbarë globin që u shërbejnë interesave ruse (si në Libi dhe Afrikën Sub-Sahariane), të pajisur me dronë, të rëndë. armë, mjete të blinduara dhe avionë.
Grupi Wagner është akuzuar se ka vepruar si hije e fushatës së Putinit, edhe pse mercenarët janë teknikisht të paligjshëm në Rusi. Pavarësisht se ka akses të lartë, ai ka qenë gjithashtu i lidhur me GRU, shërbimin e inteligjencës ushtarake të Rusisë, nga radhët e të cilit vjen shefi i Wagner, Dmitri Utkin, si dhe drejtues të tjerë./abcnews.al
