Grigori Perelman mund të mos jetë një emër aq i njohur, megjithatë, në vitin 2006 u bë shumë i njohur në nivel ndërkombëtar.
Perelman është një matematicen rus i cili është thjesht i dashuruar me punën e tij. Ai filloi të shfaqte pasionin e tij në moshën 10-vjeçare kur ishte në gjendje të zgjidhte ekuacione në një nivel pasuniversitar.
I lindur dhe i rritur në Shën Petersburg, Rusi, Perelman nuk vinte as nga një familje e pasur dhe as shumë intelektuale, pasi të dy prindërit e tij ishin punëtorë fabrike. Që në moshën 10-vjeçare, Perelman ndoqi një kurs matematike pas shkollës. Mësuesi i tij i matematikës i quajtur Sergei Rukshin ishte në atë kohë ishte idhulli i tij.
Rukshin arriti të frymëzonte Perelman që të përdorte aftësitë e tij për të “ndjekur të pamundurën”. Perelman nuk ishte vetëm shumë i mirë në matematikë, ai ishte një gjeni absolut që ishte në gjendje të zgjidhte probleme komplekse matematikore në kokën e tij pa bërë asnjë llogaritje.
Pasioni u shndërrua në një mënyrë jetese
Me kalimin e kohës ai fitoi doktoraturën në matematikë. Ai ishte aq i fiksuar me pasionin e tij sa filloi të llogariste gjithçka që do të bënte, madje duke llogaritur vlerën e miqve. Çdo gjë në jetën e tij duhej të organizohej në një mënyrë logjike.
Në vitin 1994, Perelman shkoi në Shtetet e Bashkuara për tu takuar me matematicienë të tjerë. Ai arriti të zgjidhte teoremën e shpirtit, një problem matematikor shumë kompleks nga viti 1972 i krijuar nga Gromoll dhe Cheeger, të cilët askush nuk ishte në gjendje ta zgjidhte në dekada.
Perelman e zgjidhi problemin duke bërë llogari në 4 faqe ndërsa të tjerëve u janë dashur vite të zgjidhnin këtë ekucion. Falë kësaj, ai arriti të fitonte shumë famë brenda Shteteve të Bashkuara. Madje atij iu ofrua një punë si pedagog në universitetet e Stanford dhe Princeton, të cilën ai e refuzoi.
Në vitin 1995, ai u kthye në Rusi dhe ndërpreu çdo komunikim me komunitetin ndërkombëtar të matematikës. Ata donin famë dhe admirim për punën e tyre, diçka që Perelman nuk e donte pasi e konsideronte atë të parëndësishme.
Zgjidhja e 1 nga 7 “problemet e Mijëvjeçarit”
“Problemet e Mijëvjeçarit” konsiderohen si problemet matematikore më të vështira deri më sot.
Perelman donte të zgjidhte Poincare, një problem topologjik i paraqitur për herë të parë nga matematicieni francez Henry Poincare në 1904 . Një problem kaq kompleks sa askush nuk kishte arritur ta zgjidhte.
Nga viti 1995 deri në 2002, Perelman ia kushtoi shumicën e kohës zgjidhjes së problemit. Në mendjen e tij gjithçka kishte një logjikë, dhe po ashtu çdo problem, por ai e kuptoi se kompleksiteti vjen me një çmim që shumica nuk ishin të gatshëm ta paguanin për kohën/përkushtimin.
Në nëntor 2002, Perelman botoi një punim në të cilin ai e zgjidhi problemin, por punimi nuk u kontrollua kurrë nga askush tjetër në këtë fushë, diçka që duhet bërë për çdo punim akademik në mënyrë që ai të konsiderohet i vlefshëm, veçanërisht në këtë fushë të matematikës.
Ai nuk kërkoi që askush të vërtetonte punën e tij pasi po përpiqej të shmangte famën, siç thoshte në një nga letrat e tij dërguar Kembrixhit në përgjigje të arsyes pse letra e tij nuk u vërtetua.
Në vitin 2006, Perelman mori medaljen Fields, e cila është çmimi më prestigjioz që mund të fitojë një matematicien.
Ky është ekuivalenti i një çmimi Nobel, por për matematikën dhe Perelman është personi i parë dhe i vetëm që e refuzon atë.
Duke refuzuar 1 milion dollarë.
Ajo që Perelman nuk e dinte dhe nuk i interesonte vërtet ishte se zgjidhja e Poincare erdhi me një çmim prej një milion dollarësh të ofruar nga Instituti i Matematikës Clay nga Kembrixh, Massachusetts.
Në vitin 2010 kur iu ofrua çmimi ai e refuzoi edhe një herë, duke e bërë mjaft të famshëm në mbarë globin për refuzimin e kësaj shume parash. Në një intervistë në një emision televiziv rus, ai dha këtë përgjigje kur u pyet se pse e refuzoi çmimin:
“Nuk më interesojnë paratë apo fama. Për mua gjëra të tilla janë të parëndësishme në jetë sepse nëse zgjidhja ime është e duhura, nuk ka shpërblim më të mirë.
Unë nuk dua të shfaqem si një kafshë në një kopsht zoologjik, dua të më shohin si një shkencëtar që studion këtë fushë për të mirën e të tjerëve.”
Duket se për Perelman kuptimi i jetës së tij sillet rreth të bërit atë që ai e do dhe gjithashtu të ndihmojë të tjerët në të njëjtën kohë. Ai është ende i vetmi njeri që ka refuzuar çmimet për punën e tij dhe mendoj se kjo na jep mësimin më të mirë.
Në jetë, ne nuk duhet t’i ndjekim gjërat sepse ato sjellin famë ose pasuri, duhet t’i ndjekim sepse kjo është ajo që na pëlqen të bëjmë. Paratë kurrë nuk kishin asnjë rëndësi për Perelman, pasi me ose pa një milion dollarë, ai do ta jetonte jetën e tij.
Mënyra e tij e thjeshtë e jetësës është ende komplekse për ta kuptuar, pasi ne kujdesemi shumë për gjërat materiale dhe në këtë proces, harrojmë të shijojmë jetën.
Në librin Perfect Rigor shkruar nga Masha Gessen, autori përshkruan se si me njohuritë e tij në matematikë Perelman u përpoq të identifikonte kuptimin e jetës në të cilin ai zbuloi se kuptimi i jetës është të ndihmosh ata që janë rreth teje duke bërë atë që bën më mirë dhe duke dashur atë që bën./abcnews.al
